DIEDERICK VAN KLEEF
Een ongestemde gitaar
‘MAN KANN JA NIE WISSEN’ in de Duitse taal klinkt een bewering al gauw diepzinng: zeker op een grafsteen en nog wel op die van Kurt Schwitters. Ja, dat was de man die was uitgekeken op Dada en zijn weg vervolgde als een romantisch schilder die met zijn ezeltje de natuur in trok.
De beurscrisis van 1929 maakte een eind aan het feest in ‘Parijs’. Klee stelde enigszins verbitterd vast: ‘uns trägt kein Volk’. De kunstenaar was veroordeeld tot isolement.
In datzelfde jaar verkocht de onverstoorbare Piet Mondriaan vanuit zijn woonplaats Parijs zijn eerste schilderij in de Verenigde Staten; hij was nog lang niet uitgekeken op rechte lijnen en vlakken. Maar juist ook voor Mondriaan gold: je kunt nooit weten. Hoe modern kon je worden?
Hij verzette zich onvermoeibaar tegen het idee dat zijn werk geometrisch of systematisch zou zijn. Nee, hij was eindeloos in de weer met zijn intuïtie: vlakken gevat in lijnen. Telkens zag hij mogelijkheden om verder te gaan. Over zijn laatste schilderij zei hij dat er nog ‘teveel van het oude’ in zat. Waartoe zouden de volgende hebben geleid na Victory Boogie Woogie? Zou hij al het oude uit zijn werk weten te bannen, zou hij stappen richting abstract-expressionisme en zelfs Pop Art hebben gezet? Dat hij onder de indruk was van Jackson Pollock is bekend. We zullen nooit weten of hij zou zijn herboren in het bruisende stadsleven van New York vol geordende chaos of chaotische orde. We zullen het nooit weten maar misschien kunnen wel te rade gaan bij Diederick van Kleef.
Diederick van Kleef (1954, Rotterdam) woont en werkt immers daar waar de moderne kunst is begonnen: in Frankrijk toen de schilders hun academische wereld verlieten. Daar temidden van enkele kippen, poezen, vijvers en boerenschuren met en zonder gaten in het dak. Het aantal ateliers aldaar is tamelijk groot en verspreid over een boerenerf dat zich qua omvang kan meten met een gehucht. Spinnenwebben maken sommige schilderijen, al dan niet op ezels, bijna onzichtbaar en overal de lege blikjes sardientjes met restanten verf. Een enorme hoeveelheid boeken over kunst en aanverwante gebieden verbindt zijn werk met het verleden tot aan de grotten van Lascaux.
Het geheel zou als een dadaïstische installatie opgevat kunnen worden. Een ongestemde gitaar, een pak Himalaya zout, pakjes met dadels, Chinese thee en zuivelproducten van geit en schaap in een anti-vliegkooitje. Maar gelukkig is er ook WIFI dus contact met de buitenwereld daar waar de kunst, volkomen buiten van Kleef om, tot stilstand is gekomen.
E-mail 26 juli 2022
‘Vandaag is de temperatuur stukken fijner en kom dan tot wat tuinieren en vooral schilderen aan mijn Diamond schilderij, die diamond is ook wel in de literatuur over PM geduid voor een vierkant op zijn punt. Gisteren raakte het doek in een dusdanige fase tot mislukking wat tot rigoureus afkrabben zou gaan leiden?…
Ik heb een andere weg ingeslagen en een liggende rechthoek vorm, die me een maandlang bleef bevallen aangepakt en ben toen, ookal daar het iets donkerde vanwege een opkomend buitje, naar Martine gefietst om te gaan eten en slapen en douchen.
Vandaag allerlei beslommeringen, maar zo dadelijk duik ik weer het atelier in want het doek roept. En ben benieuwd hoe het me bevalt..’
E-mail 23-07-2022
‘Hier bij de rivier de Allier hangen geen vlaggen wel in plastichoesjes verpakte verordeningen van gemeente wege, althans dat denk ik, want die hangen zo hoog aan een boom dat het tijpschrift feitelijk eigenlijk vrijwel onleesbaar. Maar het blijft uitkijken met de stroming.
(in welke strooming zou ik me met mijn kunsten gaan passen of verplaatsen)?
Ik kuis een weinig mijn huis want dochterlief met kleinzoonlief zijn al in de buurt van Reims..
Mark, Hoe is het ermee? Gaat de voorbereiding?
Spannend hoe de kaarten er gaan uitzien?
Over een lijst adressen kan ik je meededeelen dat ik die hedentendage niet kantenklaar kan verschaffen en zal ik zelf een aantal uitnodigingen gaan verzenden. Het zij zo.
Ooit heb ik een kleine boekenoverzichttentoonstelling bij museum Meermanno gedaan. Daar werden in hun winkeltje boeken van mij verkocht en het museum heeft toen ook enkele kunstenaarsboeken in verzameling genomen.
(…)
Trouwens heb je genoeg voer voor het vouwblad?
Vast, jou kennende, denk ik.
Voor mijn korte voordracht tijdens de opening ben ik mijn gedachten bijeen aant rapen.
En helaas ben ik weer aan het werk in het atelier.
Affijn tot dusver in zoverre
D’
WhatsApp 27-08-2022
‘Ach, met mijn emoties weet ik slecht om te gaan.’
Of ik zo genoeg heb?
Het is nooit genoeg maar aangevuld met Sundaywonders weet ik bijna zeker van wel.
Een zwevend vrouwenportet tegen een zwarte achtergrond, een scharrelhaantje op een erf, twee blote knulletjes kijken en wijzend naar een ondergaande zon en zeven welpen en twee akela’s rondom een vuurtje op de Veluwe.
Mark Peeters
